مقدمه

با توجه به اهمیت حفظ منابع آب و استفاده صحیح از این نعمت الهی و توجه به رشد روز افزون جمعیت نیاز به بهره گیری از روش های نوین آبیاری در مصارف کشاورزی امری اجتناب ناپذیر است .

یکی از روش های به روز در آبیاری کشاورزی روش آبیاری قطره ای میباشد .

اهمیت سیستم های کنترل مرکزی

سرویس و نگهداری سیستم های آبیاری قطره ای از اهمیت ویژه ای برخوردار میباشد . بدین منظور جلوگیری از انسداد قطره چکان ها جدی ترین مسئله در نگهداری سیستم های آبیاری قطره ای میباشد. روزنه های قطره چکان ها بسیار ریز میباشد و خطر انسداد و گرفتگی آن ها به واسطه مواد معلق و حتی باکتری های موجود در آب وجود دارد .  گرفتگی قطره چکان ها باعث می شود که آب به درستی به گیاه نرسد و خسارات زیادی به محصولات وارد شود. موادی که موجب مسدود شدن و گرفتگی قطره چکان می شود عبارتند از:

مواد فیزیکی به صورت معلق
مواد بیولوژیکی مانند جلبک ها و باکتری ها
به همین منظور وجود ایستگاه فیلتراسیون در آبیاری قطره ای برای جلوگیری از ورود مواد ناخواسته به داخل سیستم و گرفتگی قطره چکان ها لازم است.

برای تصفیه کردن و جلوگیری از ورود مواد جامد به داخل لوله ‌ها از فیلتراسیون ها استفاده می ‌شود. درواقع فیتراسیون کمک می‌ کند تا آب زلال وارد لوله ‌ها شود و از گرفتگی لوله‌ ها جلوگیری می‌ کند.

اجزا سیستم کنترل مرکزی

با توجه به منبع تامین آب طراحی و انتخاب نوع سیستم کنترل مرکزی تغییر خواهد کرد . در صورتیکه که برداشت بصورت مستقیم از چاه یا رودخانه باشد در سیستم کنترل مرکزی از دستگاه هیدروسیکلون استفاده خواهیم کرد .

اگر برداشت بصورت مستقیم از استخر باشد در سیستم کنترل مرکزی از دستگاه فیلتر شن استفاده خواهیم کرد .

یک سیستم کنترل مرکزی که بصورت کامل طراحی و ساخته شده است شامل قسمت های زیر میباشد :

 

فیلتر شن :

با توجه به وجود گل و لای و مواد آلی در آب های سطحی و وجود جلبک ها در استخرهای ذخیره آب به منظور جلوگیری از انسداد لوله های شبکه آبیاری قطره ای و قطره چکان ها لزوم استفاده از دستگاه فیلترشن وجوددارد.

در فیلتر های شن با گذر آب از بستر شنی ( سیلیس ) ذرات غیرقابل ترسیب و گل و لای محلول در آب حذف خوهند شد .

فیلترهای شنی تحت فشار گروه مهندسی آبین توانائی حذف ذرات زیر را دارا میباشند:

  1. املاح غیرقابل ترسیب مثل گل ولای و بی کربناتهای محلول در آب
  2. مواد معلقی که بر اثر ریزش مقطعی دیواره چاههای عمیق و حرکت متلاطم رودخانه ها درآب موجود میباشد.
  3. جلبک هایی که در استخر ایجاد میشوند.

مشخصات فنی فیلترهای شنی تحت فشار

- مجهز به توزیع کننده و جمع کننده مرکزی  DISTRIBUTORبه منظور پخش یکنواخت آب خام.

فیلترهای شنی دارای صفحه نازل یا NAZZEL PLATE از نوع محدب فشار قوی با نازلهای مخصوص میباشند.

- دارای دریچه تخلیه (HAND HOOL|) و دریچه بازدید(MAN HOOL)  می باشد. تمامی قسمت ها از داخل و بیرون چربی زدایی شده و با رنگ کولتار اپوکسی از داخل پوشش داده شده. قسمت بیرون دستگاه با یک لایه رنگ اپوکسی پرایمر آستر شده و رنگ رویه دستگاه یک لایه پلی یورتان می باشد. 

- راکتورهای صنعتی ساخته شده در گوه مهندسی آبین، از جنس ورقهای ST37 بوده و مطابق استاندارد ASME، جوشکاری شده و دارای کپهای محدب فشار قوی میباشند.

مکانیزم فیلترهای شنی
در فیلتر های شنی آب ورودی با عبور از بستر سیلیسی که عمدتا از سیلیس های کوارتز با درجه خلوص بالا و ضریب یکنواختی مناسب تشکیل شده اند عبور میکند . سیلیس ها در سه لایه بندی درشت ، متوسط و ریز به ترتیب لایه درشت در کف مخزن ( روی نازل ها) سپس لایه متوسط و لایه ریز در مرحله آخر و روی دولایه قبلی ریخته میشود .
پس از عبور آب از بستر سیلیس نازل های موجود در کف مخزن فیلتر شن مانع از عبور ذرات عبورکرده از بستر سیلیس خواهند شد و در پایان آب خروجی از فیلترهای شن عاری از ذرات فیزیکی درشت خواهد بود.
پس از چند مرحله فیلتراسیون توسط فیلترهای شنی بستر سیلیسی به درجه اشباع خواهد رسید و دراین حالت فیلتر شن در برابر شدت جریان آب عبوری بیشترین میزان حد مجاز مقاومت را خواهد داشت و دراین مرحله نیاز به عملیات شستشوی معکوس یا بکواش خواهد بود .

هیدروسیکلون hydrocyclone

دستگاهی است جهت جداسازی ذرات شن و ماسه و بزرگتر از آن ، که وزن مخصوصشان بیشتر از آب باشد . بنابراین هرگاه آب ورودی بصورت مستقیم از رودخانه یا چاه های ریزشی باشد استفاده از هیدروسیکلون الزامی میباشد.

مکانیزم هیدروسیلکونها یا شنگیرهای هیدرولیکی

در ابتدا آب خام ورودی به هیدروسیلکون جریان خطی داشته و با برخورد به بدنه دوار (قسمت بالای سیلکون) حرکت آب دورانی میگردد و به صورت مارپیچی در می آید. در این قسمت با برخورد ذرات به بدنه قیفی شکل هیدروسلکون تحت نیروی گریز از مرکز و نیروی جاذبه  زمین ذرات به قسمت پایین هیدروسیلکون بعنی انباره آن هدایت شده و از آب خام جدا میگردند. هیدروسیلکونهای گروه مهندسی آبین توانائی جداسازی تمام ذرات شن و ماسه (که دانسیته آنها از دانسیته آب بالاتر میباشند)را از آب خام دارا میباشد.

مزایای هیدروسیلکونهای گروه مهندسی آبین

- با جداسازی ذرات شن و ماسه از آبهای زیرزمینی و سطحی میتوان عمر و بازدهی شیر آلات و الکتروپمپها را افزایش داده و باعث بالا رفتن ضریب اطمینان و عملکرد دیگر دستگاههای کنترل مرکزی گردید.

- هر یک از دستگاه های سیستم کنترل مرکزی باعث افت فشار در آبدهی میباشند. چنانچه طراحی دستگاه ها مهندسی و بصورت استاندارد نباشد این افت فشار بیش از حد بوده و باعث توقف آبدهی میگردد.

- هیدروسیکلون های گروه مهندسی آبین دارای حداقل افت فشار هیدرولیکی میباشد.

- هیدروسیکلون های گروه مهندسی آبین نیازی به هواگیری ندارند. به سادگی نگهداری میشوند و با داشتن دریچه مناسب تخلیه تمامی ذرات در زمانهای دلخواه تخلیه میشوند.

قیمت هیدروسیکلونها نسبت به کیفیت بالای آنها پایین بوده برای کشاورز مقرون به صرفه میباشد.

- توانایی حذف ذرات را در آبدهی های متنوعی از 2 الی 350 L/S دارا میباشند.

- هیدروسیکلونها دارای انبار مجزا بوده و به وسیله ی انباره مشترک میتوان آنها را به صورت سری یا موازی متصل کرده و باعث افزایش ظرفیت آنها گردید.

مشخصات فنی هیدروسیکلونهای AEG

در ورودی و خروجی اتصالات دنده ای و فلنجی بوده و واشرهای مصرفی از جنس NBR و با پیچ و مهره های گالوانیزه میباشند. جنس ورق های مصرفی از ورقهای فولادی   ST37 میباشد و با جوشکاری های استاندارد و آببندی قطعات به یکدیگر مونتاژ و جوش شده اند. تمامی قسمت های هیدروسیکلون از داخل و بیرون بنزین شوئی اسید شوئی میشود و بوسیله رنگ اپوکسی مرغوب (EPOXY COATING)در دو مرحله آستر و رویه رنگ آمیزی و در نهایت با رنگ اپوکسی پوشش داده میشوند. هیدروسیکلونهای گروه مهندسی آبین میتوانند بوسیله کلکتور های ورودی و خروجی بصورت سری و موازی به یکدیگر بسته شوند و همینطور بوسیله انباره مشترک میتوانند ظرفیت آبدهی و شنگیری را تاحد بسیار بالایی افزایش دهند.

تانک کود دستگاهی است که عمدتا بین فیلترهای شنی و فیلترهای توری قرار گرفته و بوسیله این دستگاه میتوان کود و مواد شیمیایی مورد نیاز را به سیستم تزریق کرد .

تانک کود دستی و تانک کود انژکتور پرکاربردترین مدل های تانک هستند . زمانیکه میزان دقیق کوددهی و غلظت محلول کود مورد نظر نباشد از تانک کود دستی و درصورت مهم بودن موارد مذکور از سیستم تزریق کود انژکتور استفاده خواهد شد .

راکتورهای تزریق کود و مواد شیمیایی گروه مهندسی آبین Fertitizers AEG

راکتورهای تزریق کود یا تانک کودها تامین کننده و توزیع کننده مواد غذایی مورد نیاز گیاه در تمامی مراحل رشد میباشند. به سه دلیل این مخازن در سیستم از اهمیت بالایی برخوردار هستند.

  1. کودهای جامدی که در آب به سختی حل می شوند بایستی با احتیاط کامل و پس از حل شدن کامل وارد مخزن شوند. در غیر این صورت مواد معلق باقیمانده در مخزن وارد فیلترهای دیسکی شده و باعث گرفتگی آنها می شود.
  2. در فصل سرما می بایست مخزن تانک از آب خالی باشد تا یخ زدگی در مخزن صورت نگیرد.
  3. پس از هر بار کوددهی حتماً مخزن کود کاملاً شسته شود تا مواد شیمیایی در داخل آن باقی نمانده و باعث پوسیدگی و خرابی تانک کود نشود.
  4. حتماً در باز و بسته کردن شیرهای گازی روی تانک کود دقت کافی داشته باشید و طبق دستورالعملی که قبلاً توضیح داده شد عمل نمایید تا از آسیب رسیدن به قطعه انژکتور جلوگیری شود.
  5. در صورتی که سیستم در فضای باز باشد و در فصولی که به کوددهی نیازی نباشد می توان لوله کشی و مخزن فلزی را کاملاً از سیستم جدا نمود و در انبار یا مکان سرپوشیده نگهداری کرد.
  6. اختلاف فشار بین ورودی و خروجی انژکتور را می توان بوسیله الکتروموتور یا نیمه بسته کردن شیر ارتباطی ایجاد کرد.

فیلتر توری

دستگاهی است که در آن آب با عبور از توری های استنلس استیل با مش های متفاوت کاملا تصفیه وزلال میگردد .

فیلترهای توری یا میکرونی تحت فشار قابلیت جداسازی ذرات و املاح زیر را دارند.

1- جلبک ها و باکتری های فعال در مسیر لاترالها.

2- ذرات شن و ماسه میکرونی.

3- خاک رس و سیلت های بسیار ریز.

4- ناخالصی های شیمیایی تانک کود

مزایای فیلترهای توری تحت فشار